Notice: Use of undefined constant SERVICE_DIR - assumed 'SERVICE_DIR' in /home/kunol/serwer/chelm/www/service_dir.inc on line 3

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/kunol/serwer/chelm/www/service_dir.inc:3) in /home/kunol/serwer/chelm/inc/base.inc on line 29

Notice: Undefined offset: 1 in /home/kunol/serwer/chelm/inc/base.inc on line 50

Warning: gethostbyaddr() [function.gethostbyaddr]: Address is not a valid IPv4 or IPv6 address in /home/kunol/serwer/chelm/inc/base.inc on line 57

Deprecated: Assigning the return value of new by reference is deprecated in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/opinie/opinie_data.inc on line 261

Deprecated: Assigning the return value of new by reference is deprecated in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/opinie/opinie_box_2fakt.inc on line 26

Notice: Trying to get property of non-object in /home/kunol/serwer/chelm/inc/elms/faktyOne.inc on line 20

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/kunol/serwer/chelm/www/service_dir.inc:3) in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/pageBuilder/pageBuilder.inc on line 332

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/kunol/serwer/chelm/www/service_dir.inc:3) in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/pageBuilder/pageBuilder.inc on line 333

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/kunol/serwer/chelm/www/service_dir.inc:3) in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/pageBuilder/pageBuilder.inc on line 334

Notice: Trying to get property of non-object in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/pageBuilder/pageBuilder.inc on line 313

Notice: Trying to get property of non-object in /home/kunol/serwer/_zeus_lib/pageBuilder/pageBuilder.inc on line 313
Od Mieścina do Ujeściska - Chełm - Gdańsk - MojeOsiedle.pl
portal osiedli, dzielnic i miast
Chełmwww.MojeOsiedle.plwww.MojeOsiedle.pl
 
 
 
www.MojeOsiedle.plChełmFakty - Listy - Opinie › Od Mieścina do Ujeściska
 
 
 Fakty - Listy - Opinie
SM Chełm złamała własną uchwałę (9) 
 
 
Tydzień w kolejce po mieszkanie na Chełmie (16) 
 
 
Od Mieścina do Ujeściska (5) 
 
 
W sześć minut do centrum miasta (35) 
 
 
Kryte pływalnie w wakacje mają wolne (9) 
 
 
Wszyscy zapłacimy za nowe wysypisko (3) 
 
 
Część Gdańska bez ciepłej wody (4) 
 
 
Będą windy przy tramwaju na Chełm (15) 
 
 
18-latek przed sądem 24-godzinnym (16) 
 
 
Brak miejsc parkingowych na dużych osiedlach (11) 
 
 
SkrótStarsze
Informacje
  Fakty - Listy - Opinie
 
  Komunikaty
 
  Poznaj swoje osiedle
 
  Rys historyczny
 
  Galerie
 
Spotkania
  Czat
 
  Ankiety
 
  Forum
 
  Kartki
 
  Ogłoszenia
 
Ważne!
  SM "Chełm"
 
  Parafia
 
Porady
  Na progu mieszkania
 
Niezbędnik
  Auto
 
  Bankomaty
 
  Edukacja
 
  Jedzenie na telefon
 
  Sport
 
  Uroda
 
  Urzędy
 
  Usługi
 
  Zdrowie
 
 Warto odwiedzić
 
www.gdansk.pl
Urząd Miejski w Gdańsku

NET P.C.
Gdańsk - NaszeMiasto
Radio Gdańsk
Praca w Trójmieście
 Fakty - Listy - Opinie

Od Mieścina do Ujeściska
   2007-10-22 11:32

Początek listopada przywołuje myśli o zmarłych i miejscach ich pochówków. W Gdańsku największym z nich jest cmentarz przy ul. Łostowickiej, zwany dziś błędnie „Łostowickim”, czy nawet - kompletnie bez sensu - cmentarzem „na Łostowicach”!

Nazwa ta - podkreślam, nieoficjalna - powstała przez nieporozumienie. Ulica, przy której leży cmentarz, nazywała się przed wojną Ujeściską Drogą (Wonneberger Weg), bo prowadzi do Ujeściska. Tej historycznej nazwy, mającej wielowiekowe tradycje, używano w brzmieniu polskim przez krótki czas po wojnie, po czym zmieniono ją na bezsensowną w tym miejscu Łostowicką (Łostowice są za Ujeściskiem), co później przeniosło się na cmentarz, którego zaczątkiem był założony po wybudowaniu kościoła w Emaus w 1906 r. cmentarz św. Franciszka - zachowany częściowo do dziś poniżej skarpy. Łatwo stwierdzić, że przenoszenie nazwy ulicy na położony przy niej obiekt może prowadzić do absurdu. Kontynuując je, musielibyśmy cmentarz położony np. przy ul. Chińskiej nazywać cmentarzem Chińskim, a przy ul. Krasnoludków - cmentarzem Krasnoludków! Najprościej byłoby przywrócić cmentarzowi pierwotną nazwę i patrona, albo - jeżeli ktoś ma opory (??) - nazwać go urzędowo Cmentarzem Emaus, chociaż historycznie biorąc są to tereny Ujeściska.

A Ujeścisko - dawna wieś, dziś wielka dzielnica miasta - ma bogatą historię. Zabytkowy jest układ centrum wsi, ze stawem, przy którym (między ulicami Lubelską i Białostocką) jeszcze przed wojną stał niezwykle ciekawy kościół z 1647 r. Na razie zajmiemy się jednak tylko intrygującymi, pełnymi zagadek przemianami jej nazwy. O problemach związanych z ich rozszyfrowaniem świadczy fakt, że językoznawcy jej unikają. Daremnie szukalibyśmy jej w takich, skądinąd bardzo cennych opracowaniach, jak wydane w 1946 r. „Nazwy dzielnic i okolic Gdańska” Stefana Hrabca, „Toponimia byłych powiatów gdańskiego i tczewskiego” Haliny Bugajskiej (1985) czy pracy zbiorowej „Nazwy Miast Pomorza Gdańskiego” (1999).

Spróbujmy rozwikłać tę zagadkę. Zacznijmy od tego, że dzisiejsza nazwa jest stosunkowo młoda: pojawiła się w wydanym w 1879 r. we Lwowie dziele Wojciecha Kętrzyńskiego: „Nazwy miejscowe polskie Prus Zachodnich”, w postaci Wujeścisko. Przedtem (i potem) dominowała niemiecka nazwa Wonneberg lub Wonnenberg, wprowadzona w 1379 r. w dokumencie komtura gdańskiego Walpoda von Bassenheyma. Było to zresztą potwierdzenie nadania wsi ok. 1340 r. mincerzowi Konradowi przez Winryka von Kniprode. A więc co najmniej od tego czasu był to Wonneberg - z różnymi odmianami: Wunnenberg, Wowemberg, Wonnebergk itp.

Czy jednak nie było żadnej innej nazwy? W protokóle lustracyjnym z 1598 r. znajdujemy Miesczino seu Wowemberg, co oznacza, że Polacy nazywali tę miejscowość Mieścinem. W dodatku od dawna. Spotykamy tę nazwę już w 1338 r. w dokumencie lokacyjnym Oruni. W zawartym w nim opisie granic wsi Orunia czytamy: „druga granica przechodzi... dalej koło dóbr Blestewitz aż do posiadłości Mesthin; trzecia granica idzie obok tej ostatniej aż do majątku biskupiego, który zowie się Górka...” „Dobra Blestewitz”, to oczywiście Łostowice (wówczas Włostowice), Górka - to należące do biskupa kujawskiego tereny Chełma i Biskupiej Górki, nie ulega więc wątpliwości, że ów Mesthin czyli Mieścin, to dzisiejsze Ujeścisko. Nazwa na pewno pochodziła jeszcze sprzed czasów krzyżackich. Na koniec sensacja: Właściciel Niestępowa Walenty Wolski, który przeżył w Gdańsku oblężenie roku 1807, po wkroczeniu wojsk napoleońskich wrócił do swojej wsi. W relacji z tych dni wspomina drogę „do Miesczyna czyli Wonnebergu”. A więc polska nazwa żyła jeszcze w początkach XIX wieku! Jak doszło do tego, że Mieścino przekształciło się w Wujeścisko, potem w Ujeścisko - nazwę bezpodstawną, bo nie ma tam i nie było żadnego ujścia? Szkoda, że po wojnie nie przywrócono prastarego polskiego Mieścina!

Źródło: Gazeta Wyborcza ( Andrzeja Januszajtis) 2007-10-22


Twoja opinia się liczy! Skomentuj tę sprawę!

Tytuł:
Treść:
Autor:
Email:

Serwis www.MojeOsiedle.pl nie ponosi
odpowiedzialności za treść opinii

Opinie dotyczące powyższej informacji
Wszystkich opini: 1
 ciekawostka  olcysia (2007-10-23 16:42)
 
 


Twoja opinia się liczy! Skomentuj tę sprawę!

Tytuł:
Treść:
Autor:
Email:

Serwis www.MojeOsiedle.pl nie ponosi
odpowiedzialności za treść opinii


Portal www.MojeOsiedle.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi zamieszczanych przez użytkowników serwisu. Osoby zamieszczające wypowiedzi naruszające prawo lub prawem chronione dobra osób trzecich mogą ponieść z tego tytułu odpowiedzialność karną lub cywilną.
Copyright © www.MojeOsiedle.pl 2001-2024  |   Redakcja  |   O nas  |   Regulamin Forum Dyskusyjne MOJE OSIEDLE, DZIELNICA i MIASTO